Wybucha jak Etna

Na forach internetowych chorych na żółtaczkę typu C ciągle powraca temat złego samopoczucia psychicznego. Leczeni przeżywają załamania nerwowe, nie śpią po nocach, są nadpobudliwi, bywają agresywni.

- Zazwyczaj uznawana jestem za siłę spokoju. Jednak podczas terapii wybuchałam jak Etna. Najgorsze było zbieranie się we mnie agresji, nad którą nie miałam kontroli. Wiedziałam, że nieuchronnie musi być wyładowana, nieważne na kim. Potem był płacz, przepraszanie. Potem znów wybuch - opowiada Ewa.

Z badań wrocławskich psychiatrów i psychoterapeutów opublikowanych w piśmie "Psychiatria Polska" (nr 4, 2006) wynika, że nawet ponad połowa pacjentów leczonych interferonem wymaga konsultacji psychiatrycznych, a w 10 - 25 proc. przypadków wskazane jest podjęcie leczenia. Depresja ujawnia się zwykle po jednym - trzech miesiącach podawania interferonu. Jeśli problem jest monitorowany, można w porę zapewnić pomoc specjalisty i leki antydepresyjne.

Ale w wielu szpitalach, w których prowadzi się terapię interferonem, nie ma psychologów ani psychiatrów. Poradnie chorób zakaźnych pytane o pomoc psychologiczną często odsyłają do innych placówek.

W szpitalu przy ul. Jana Pawła II w Ostrołęce na wizytę u psychiatry czeka się kilka miesięcy. Trwają właśnie zapisy na koniec maja. Poradnia sugeruje korzystanie z pomocy szpitala w pobliskich Wojciechowicach.

W niektórych szpitalach, np. zakaźnym na warszawskiej Woli lub w Pomorskim Centrum Chorób Zakaźnych i Gruźlicy, prowadzący pacjenta hepatolog wzywa psychiatrę na konsultację. Chorzy wiedzą jednak, że mówiąc o problemach psychicznych, narażają się na przerwanie terapii (mimo że lekarze zastrzegają, że nie robi się tego z błahych przyczyn), i wolą milczeć, bo na leczenie czekali kilka miesięcy.

- Pacjenci często bagatelizują objawy zaburzeń psychicznych przed terapią, nie przyznają się do nich lub bez wiedzy specjalisty od chorób zakaźnych prowadzą równolegle wspomaganie lekami, np. antydepresantami - przyznaje Monika Rachoń, psycholog z Lublina, która od lat pomaga pacjentom ze stowarzyszenia Prometeusze. - Wynika to chyba z mitu, jaki kiedyś powstał: jeśli przyznasz się do tego, że "bywasz smutny", to wstrzymają ci terapię.

Psycholog bez etatu

Często zresztą to nie pacjent szuka pomocy, lecz jego rodzina. I w starciu z biurokratyczną machiną jest bez szans.

- Pani musi podać nazwisko pacjenta, bo może trzeba przerwać terapię - krzyczy zdenerwowana doktor z Białej Podlaskiej, gdy podaję się za członka rodziny pacjenta, który zaczął zachowywać się agresywnie.

Jeszcze gorzej jest z dostępem do psychologów, choć w pierwszym okresie prowadzenia terapii ich pomoc w wielu przypadkach by wystarczyła. Można się do nich dostać tylko ze skierowaniem, a terminy są długie. Rzadko przyjmują w przychodniach przyszpitalnych. Kierownicy placówek redukują ich etaty z powodu oszczędności.

Maciej Skibiński, który pomocą dla osób leczonych interferonem zajmuje się od 2003 r., napisał pracę doktorską na temat wpływu terapii ludzi leczonych interferonem na jakość ich życia. - Jeśli na początku leczenia pacjent jest w kiepskim stanie psychicznym i w depresji, to prawdopodobnie przenosi sytuacje stresowe z życia przed leczeniem. Psychoterapia wtedy pomaga. Jeśli natomiast objawy depresyjne występują po trzecim miesiącu leczenia, mają związek z działaniem interferonu na układ nerwowy. Wtedy potrzebne są leki - wyjaśnia.

Skibiński przyjmował pacjentów w Poradni Chorób Wątroby w Poznaniu. Od stycznia tam nie pracuje, bo na jego etat zabrakło pieniędzy.

Po lekach bezsenność i zaburzenia pamięci

U prawie co trzeciego pacjenta leczonego interferonem występuje depresja - wynika z badań, które w 2000 r. przeprowadził Robert J. Fontana, psychiatra z Uniwersytetu w Michigan (USA), na temat objawów neurologicznych i psychiatrycznych u chorych na wirusowe zapalenie wątroby typu C. Badaniu poddano pacjentów w okresie między szóstym a 12. tygodniem leczenia interferonem alfa lub interferonem z rybawiryną. ("Rzeczpospolita")

Przez wiele lat byłem chory na nerwicę, jakałem się i bałem się rozmawiać. Po Kilkanastu sesjach terapeutycznych polubiłem siebie i nabrałem odwagi do ludzi.

Zrozumiałem , że nikt nie chce mnie skrzywdzić, że nie mam powodu bać się ludzi. jeszcze czasami - jak siebie nie kontroluję - mam problemy z jakaniem, ale nauczyłem się relaksować przy pomocy dwóch treningów Jacobsona i Schultza ( mam je płytach CD) i wracam do normy. Naprawdę warto leczyć się u W.Pitaka , bo to dobry fachowiec i dobry człowiek.